Οι καρωτίδες (δεξιά και αριστερή) είναι οι κυριότερες αρτηρίες που μεταφέρουν αίμα από την αορτή στον εγκέφαλο. Όταν οι αρτηρίες αυτές προσβάλλονται από αθηρωματική πλάκα (αρτηριοσκλήρυνση) δημιουργείται η στένωση των καρωτίδων (καρωτιδική νόσος).
Φυσιολογικά το εσωτερικό των αρτηριών του ανθρώπου είναι ομαλό και χωρίς στενώσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις δημιουργείται η αθηρωματική πλάκα (αρτηριοσκλήρυνση) η οποία προοδευτικά αποφράζει τον αυλό των αρτηριών. Παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση της αθηρωματικής νόσου είναι η ηλικία, η οικογενειακή προδιάθεση, η αυξημένη χοληστερίνη, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση και το κάπνισμα.
Εάν οι καρωτίδες προσβληθούν από αθηρωμάτωση υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου παροδικού ή μόνιμου. Αυτό μπορεί να συμβεί με δύο τρόπους. Σε ορισμένους ασθενείς ένα κομμάτι της αθηρωματικής πλάκας αποκολλάται και αποφράσσει ένα αγγείο του εγκεφάλου δημιουργώντας εγκεφαλικό επεισόδιο. Σε άλλους ασθενείς η ίδια η καρωτίδα αποφράσσεται, ελαττώνεται η ροή του αίματος στον εγκέφαλο και δημιουργείται το εγκεφαλικό.
Καρωτιδική Πλάκα
Η στένωση της καρωτίδας τις περισσότερες φορές δεν δίνει συμπτώματα. Τα συμπτώματα του εγκεφαλικού επεισοδίου περιλαμβάνουν αδυναμία ή μούδιασμα χεριού ή και ποδιού, απώλεια όρασης ενός οφθαλμού, ή δυσκολία στην ομιλία. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι παροδικά ή μόνιμα και επιβάλλουν επείγουσα εξέταση από εξειδικευμένο ιατρό.
Η διάγνωση της στένωσης γίνεται εύκολα και ανώδυνα με triplex (υπέρηχο) καρωτίδων. Σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται αξονική αγγειογραφία ή μαγνητική αγγειογραφία ή ψηφιακή αγγειογραφία καρωτίδων.
Η θεραπεία της καρωτιδικής νόσου εξαρτάται από το βαθμό της στένωσης, τη σύσταση της αθηρωματικής πλάκας και την ύπαρξη συμπτωμάτων.
Στένωση Καρωτίδος
Stent Καρωτίδος
Πέραν της φαρμακευτικής αγωγής, η επεμβατική θεραπεία της καρωτιδικής στενώσεως, όταν χρειάζεται, γίνεται με δύο μεθόδους. Η πρώτη είναι η διαδερμική αναίμακτη θεραπεία (αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent) και η δεύτερη ανοικτή χειρουργική επέμβαση.
Στην ανοικτή επέμβαση μετά από γενική αναισθησία και τομή στον τράχηλο (λαιμό) ο αγγειοχειρουργός καθαρίζει την καρωτίδα από την αθηρωματική πλάκα (καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή).
Ενδαρτηρεκτομή Καρωτίδος
Σύγκλιση με Patch
Στην αναίμακτη θεραπεία δε χρειάζεται γενική αναισθησία και χειρουργική τομή. Με τοπική αναισθησία γίνεται παρακέντηση της αρτηρίας του ποδιού (μηριαία αρτηρία) και στη συνέχεια η αποκατάσταση της στένωσης γίνεται από το εσωτερικό του αγγείου. Στη μέθοδο αυτή ο αγγειοχειρουργός χρησιμοποιεί ένα ενδαγγειακό φίλτρο το οποίον προστατεύει τον εγκέφαλο από έμβολα και με ένα εξειδικευμένο μπαλονάκι ανοίγει το αγγείο στο σημείο της στένωσης. Στη συνέχεια τοποθετεί ένα εσωτερικό μεταλλικό νάρθηκα (stent) ο οποίος βοηθά στο να παραμείνει η αρτηρία βατή. Σε ΜΙΑ ή ΔΥΟ ημέρες ο ασθενής φεύγει από το νοσοκομείο και η ανάρρωση του είναι ταχύτατη και ανώδυνη.
Στένωση Καρωτίδος
Stent Καρωτίδος
Και στις δύο μεθόδους υπάρχουν σαφείς ενδείξεις και αντενδείξεις.
Τα αποτελέσματα της αναίμακτης και της ανοικτής χειρουργικής θεραπείας είναι άριστα όταν:
α) ακολουθούνται οι ενδείξεις και αντενδείξεις κάθε μεθόδου
β) διενεργείται σε υψηλής τεχνολογίας εξειδικευμένο χειρουργείο (ΥΒΡΙΔΙΚΟ), το οποίο συνδυάζει την ασφάλεια του χειρουργείου με την άριστη απεικόνιση των αγγείων που προσφέρει ο ψηφιακός αγγειογράφος
γ) χρησιμοποιούνται τελευταίας τεχνολογίας υλικά.
Οι ασθενείς που πάσχουν από στένωση καρωτίδος πρέπει να απευθύνονται σε αγγειοχειρουργούς που έχουν εμπειρία τόσο στην αναίμακτη όσο και στην ανοικτή χειρουργική μέθοδο έτσι ώστε να εφαρμόζουν σε κάθε άρρωστο ξεχωριστά την πρέπουσα μορφή θεραπείας.